Η πόλη μας ποτέ δεν θεωρήθηκε «κάστρο» ενός από τα δύο μεγάλα κόμματα. Παραδοσιακά, βέβαια, οι Χαλανδραίοι προσανατολίζονταν κεντροαριστερά στο πολιτικό φάσμα, δίνοντας αρκετά μεγάλα ποσοστά σε ΚΚΕ και Συνασπισμό. Μετά την άνοδο του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία το Χαλάνδρι «πρασίνισε» και είναι χαρακτηριστικό ότι στις δημοτικές εκλογές του 1982 τμήματα του Κάτω Χαλανδρίου και του Συνοικισμού έφερναν τρίτο τον υποψήφιο της ΝΔ. Η κυριαρχία της ΝΔ στο τέλος της δεκαετίας του ’80 σήμανε και τη μεταστροφή των Χαλανδραίων προς τα δεξιά, για λίγο όμως αφού η θριαμβευτική νίκη του ΠΑΣΟΚ το 1993 εκφράστηκε με μεγάλο ποσοστό και στην πόλη μας.
Η πτώση του Κινήματος στις εκλογές του 1996 επιβεβαιώθηκε με χαμηλά ποσοστά και στο Χαλάνδρι, αφού το κόμμα του Κ. Σημίτη έλαβε μόλις 37,18%. Για τη ΝΔ τα πράγματα δεν ήταν καλύτερα, με το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης-τότε- να περιορίζεται στο 35,65%. Την έκπληξη εκείνης της εκλογικής αναμέτρησης έκανε αναμφίβολα ο Συνασπισμός, που αναρριχήθηκε στο 9,15% (σε ορισμένα τμήματα ξεπέρασε μέχρι και το 11%), αφήνοντας στην τέταρτη θέση το ΚΚΕ με 6,02%! Μάλιστα, το τελευταίο απειλήθηκε και από το ΔΗΚΚΙ του Δ. Τσοβόλα, που έφθασε στο 5,23% και έχασε την τέταρτη θέση για 35 ψήφους! Η Πολιτική Ανοιξη που δεν κατόρθωσε τότε να μπει στη Βουλή απέσπασε το 2,69% των ψήφων, ενώ δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητο ότι ο Βασίλης Λεβέντης και η Ενωση Κεντρώων πήρε το αξιοπρεπές 1,34% (365 ψήφους)! Αν συγκρίνουμε τα αποτελέσματα του 1996 στο Χαλάνδρι με τα αντίστοιχα της Β΄ Αθηνών θα διαπιστώσουμε ότι το ΠΑΣΟΚ υπολείφτηκε του ποσοστού του στη συγκεκριμένη εκλογική περιφέρεια κατά περίπου 1,5% (πήρε στη Β΄ Αθηνών 38,75%), σε αντίθεση με τη ΝΔ που είχε 3,5% παραπάνω στην πόλη μας (στη Β΄ Αθηνών έλαβε μόνο 32,07%).
Στην εκλογική αναμέτρηση του 2000 είχαμε την αποθέωση του δικομματισμού, με τους δύο μεγάλους μονομάχους να συγκεντρώνουν πανελλαδικά περισσότερο από το 86% των ψήφων. Αυτή η τάση, τηρουμένων των αναλογιών, εκδηλώθηκε και στο Χαλάνδρι. Ετσι, το ΠΑΣΟΚ αύξησε σημαντικά το ποσοστό του ανεβαίνοντας στο 42,61% (συν 5,5 μονάδες), ενώ και η ΝΔ σημείωσε άνοδο της τάξης του 3,5% (έφθασε στο 40,09%). Το ΚΚΕ ανέκτησε την τρίτη θέση, επιδεικνύοντας μια αξιοπρόσεκτη σταθερότητα, αφού από το 6,02% του 1996 βρέθηκε στο 6,19%, αν και ανέβηκε αισθητά σε απόλυτο αριθμό ψήφων. Ο Συνασπισμός υποχώρησε στο 5,82%, με απώλεια 800 ακριβώς ψηφοφόρων, ενώ στα «χαμηλά» βρέθηκε και το ΔΗΚΚΙ, το οποίο απώλεσε περισσότερες από τις μισές δυνάμεις του σε σχέση με το 1996 (2,47% το 2000). Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι και σε αυτές τις εκλογές το ποσοστό του ΠΑΣΟΚ ήταν χαμηλότερο στο Χαλάνδρι αν το συγκρίνουμε με την επίδοσή του στη Β΄ Αθηνών σχεδόν κατά 1,3%, ενώ η ΝΔ, που στη Β΄ έλαβε μόλις 36,28%, στην πόλη μας πήρε περίπου τέσσερις ποσοστιαίες μονάδες περισσότερες.
Στις εκλογές του 2004 το πολιτικό σκηνικό στο Χαλάνδρι ανατράπηκε εντελώς. Ηδη είχε προηγηθεί η επικράτηση του συνδυασμού της ΝΔ στις δημοτικές εκλογές για πρώτη φορά κατά τη Μεταπολίτευση, αλλά κανένας ίσως δεν περίμενε τόσο άνετη νίκη στις βουλευτικές και εκτόξευση της διαφοράς των δύο κομμάτων σε παραπάνω από 6 μονάδες! Το ΠΑΣΟΚ κατέγραψε το μικρότερο ποσοστό του από το 1990, παίρνοντας το 36,97% των ψήφων, σε αντίθεση με τη ΝΔ που κέρδισε τρεις μονάδες περισσότερες από το 2000, φθάνοντας στο 43,18%. Δεν πρέπει, ασφαλώς, να λησμονούμε ότι άλλαξε σε μεγάλο βαθμό η σύνθεση του εκλογικού σώματος, το οποίο αυξήθηκε μετά την απόφαση να ψηφίζουν σε κάθε δήμο οι δημότες του. Ετσι, δημιουργήθηκε το παράδοξο φαινόμενο το ΠΑΣΟΚ να ανεβαίνει σε απόλυτο αριθμό ψήφων (από 12.444 σε 13.738) αλλά να χάνει σε ποσοστό. Πάντως, για άλλη μια φορά παρατηρήθηκε ότι στη Β΄ Αθηνών το Κίνημα κατέγραψε καλύτερη εκλογική επίδοση από την πόλη μας (39,03% στη Β΄), ενώ η ΝΔ πήγε πολύ πιο καλά στο Χαλάνδρι από το σύνολο της περιφέρειας (39,78% στη Β΄). Οσον αφορά τα υπόλοιπα κόμματα, ο Συνασπισμός ξαναπέρασε τρίτος με 6,84% αλλά και το ΚΚΕ σημείωσε μικρή άνοδο πιάνοντας το 6,62%. Το ΔΗΚΚΙ επανέλαβε την παρουσία του 2000 παίρνοντας 2,41%, ενώ ο πρωτοεμφανιζόμενος ΛΑ.Ο.Σ. έλαβε 2,58% με σχεδόν 1000 ψήφους.
Για να αντιληφθείτε την έκταση της νίκης της «γαλάζιας» παράταξης στην πόλη μας, αρκεί να σας αναφέρουμε ότι από τα 87 εκλογικά τμήματα του Χαλανδρίου στα 73 επικράτησε η ΝΔ, σε 13 το ΠΑΣΟΚ, ενώ σε ένα τμήμα υπήρξε ισοπαλία. Μάλιστα, η ΝΔ πέρασε σε 5 τμήματα το 50%.
Η εκλογική αναμέτρηση του Σεπτεμβρίου του 2007 επιβεβαίωσε ένα γεγονός που όλοι λίγο πολύ γνωρίζαμε: τη μετατόπιση προς τα δεξιά του εκλογικού σώματος στην πόλη μας, ίσως λόγω και της σημαντικής αλλαγής στη σύνθεσή του.
Η ΝΔ, ακολουθώντας την πανελλαδική της τάση, υποχώρησε περισσότερες από 5 ποσοστιαίες μονάδες στο Χαλάνδρι (39,10 από 44,40). Σε σχέση με το ποσοστό της στη Β΄ Αθηνών, πήρε 4% παραπάνω. Κι αν είναι λογικό το κυβερνών κόμμα να παρουσιάζει απώλειες, τι μπορεί να πει κανείς για το ΠαΣοΚ, το οποίο καταβαραθρώθηκε, χάνοντας 7 ολόκληρες μονάδες (31,05 από 38,01). Μάλιστα, είναι αξιοσημείωτο πως το τότε κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης υπολείφτηκε 3% σχετικά με την εκλογική του επίδοση στη δεύτερη περιφέρεια της Αθήνας. Σε απόλυτο αριθμό ψήφων, τη ΝΔ εγκατέλειψαν περίπου 1800 ψηφοφόροι της του 2004, ενώ το Κίνημα έχασε 2400! Απεναντίας, ο ΣΥΡΙΖΑ εκτινάχθηκε σε διψήφιο ποσοστό (10,66%), ανεβάζοντας τις ψήφους του κατά 1350(!) και παίρνοντας υπερδιπλάσιο νούμερο απ’ ό,τι στην επικράτεια! Στους κερδισμένους και το ΚΚΕ, που είδε το ποσοστό του να φθάνει στο 9,33% (από 6,81%), κάτι που μεταφράζεται σε σχεδόν 1000 ψήφους περισσότερες! Ικανοποιημένα πρέπει να είναι και τα στελέχη του ΛΑΟΣ στην πόλη μας αφού το 2,65% του 2004 έγινε 4,82% και διπλασιάστηκαν περίπου οι Χαλανδραίοι που τον προτίμησαν. Οι «Οικολόγοι-Πράσινοι» με 775 ψηφοδέλτια άγγιξαν το 2,12%, ενώ τη μία ποσοστιαία μονάδα πέρασε έστω και οριακά η «Δημοκρατική Αναγέννηση» του κ. Παπαθεμελή, η οποία έλαβε 398 ψήφους (ή 1,09%). Κανένα άλλο κόμμα δεν ξεπέρασε το 0,50% αν και το πλησίασε η Ενωση Κεντρώων.
Το 2009 επιβεβαιώθηκε πως στο Χαλάνδρι ο νικητής συμβαδίζει πάντοτε με τον πρώτο στην επικράτεια, κάτι που φυσικά ισχύει και για ολόκληρη τη Β΄ Αθηνών άλλωστε. Το ΠαΣοΚ εκτοξεύθηκε από το αποκαρδιωτικό 31,34% του 2007 στο αξιοπρεπές 36,78%, κερδίζοντας περίπου 5,5 ποσοστιαίες μονάδες. Στον αντίποδα βρέθηκε η Νέα Δημοκρατία: Καταβαραθρώθηκε, χάνοντας περισσότερο από 9% (30,05% από 39,45%)!!! Σε απόλυτο αριθμό ψηφοφόρων, το Κίνημα συγκέντρωσε 1700 περίπου παραπάνω σε σχέση πάντα με την αναμέτρηση του 2007, ενώ η ΝΔ απόλεσε 3600 ψήφους!
Οσον αφορά το τρίτο ΚΚΕ, υποχώρησε ελαφρά (από το 9,42% στο 8,79%), αφού το εγκατέλειψαν 285 ψηφοφόροι του. Ο ΣΥΡΙΖΑ που παραδοσιακά διαθέτει ισχυρά ερείσματα στην πόλη μας βρέθηκε στο 8,65% και για μόλις 50 ψηφοδέλτια δεν ανέβηκε στην τρίτη θέση!!! Παρ’ όλα αυτά και το κόμμα του Αλέξη Τσίπρα οπισθοχώρησε αισθητά σε σχέση με το 2007: Εχασε 2,11% ή 820 ψήφους. Στους φανερά κερδισμένους εμφανίστηκε ο ΛΑΟΣ, ο οποίος κατόρθωσε να αυξήσει το ποσοστό του από το 4,87% στο αξιοπρόσεκτο 7,06%. Προσεταιρίστηκε δηλαδή επιπλέον 749 ψηφοφόρους. Ιδιαίτερη εντύπωση προκάλεσε το ποσοστό των Οικολόγων-Πράσινων: Ξεπέρασαν το 5% (5,18%), ανέβηκαν τρεις ποσοστιαίες μονάδες και κέρδισαν 1067 ψηφοφόρους!!!
Από τα υπόλοιπα κόμματα μόνο η ΑΝΤΑΡΣΥΑ (0,72%) και η Δημοκρατική Αναγέννηση του Στέλιου Παπαθεμελή (0,67%) πέρασαν το 0,50%, ενώ το πλησίασε η Ενωση Κεντρώων με 0,43%.
Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός πως το ΠαΣοΚ σημείωσε χειρότερη εκλογική επίδοση-παρά την πρωτιά του- από το συνολικό ποσοστό του στη Β΄ Αθηνών, ενώ η ΝΔ στο Χαλάνδρι πήρε ξεπέρασε το ποσοστό της στη μεγαλύτερη εκλογική περιφέρεια της χώρας. Το ΚΚΕ βρέθηκε αρκετά πιο κάτω από το σχεδόν 11% της Β΄ Αθηνών, ενώ αντιθέτως ο ΣΥΡΙΖΑ συγκέντρωσε περισσότερο από μια ποσοστιαία μονάδα επιπλέον σε σχέση με το 7,40% της δεύτερης περιφέρειας της Αθήνας. Μόνο ο ΛΑΟΣ κυμάνθηκε σχεδόν στο ίδιο ποσοστό, παίρνοντας κατά τι λιγότερο. Τέλος, οι Οικολόγοι-Πράσινοι έλαβαν στην πόλη μας περίπου μια ποσοστιαία μονάδα παραπάνω.
Στη φετινή εκλογική αναμέτρηση θεωρείται περίπου αδύνατο κάποιο από τα δύο επονομαζόμενα «μεγάλα» κόμματα να υπερβεί το ψυχολογικό φράγμα του 30%, ενώ δεν αποκλείεται να δούμε το βράδυ στον εκλογικό χάρτη ένα από τα μικρότερα κόμματα να φθάνει σε διψήφιο νούμερο, με πιθανότερο κάποιον από τους κομματικούς σχηματισμούς της αριστεράς.
Αρης Νόμπελης