Με τους γονείς μου πηγαίναμε πάντοτε διακοπές τον Ιούλιο. Συνήθεια που σταμάτησε ταυτόχρονα με την ενηλικίωσή μου και τις ξεχωριστές, φυσικά, διακοπές από τους δικούς μου. Δεν τους ρώτησα ποτέ γιατί. Η μόνη πειστική δικαιολογία που μπορώ να σκεφθώ είναι η ύπαρξη ενός τεράστιου-για τα δεδομένα του Χαλανδρίου-κήπου, με αξιοσημείωτη βιοποικιλότητα: Σκαντζόχοιροι, βατραχάκια, χρυσόψαρα σε μια λιμνούλα με συντριβάνι, πηγάδι με ποντισμένη αντλία και δροσερό νερό όλο το καλοκαίρι, οπωροφόρα δέντρα κατάφορτα με γευστικούς καρπούς, κότες και κόκκορες, φασιανοί, ορτύκια και πέρδικες. Με δυο λόγια, ερχόταν η εξοχή σ' εμάς και εγώ δεν έγινα ποτέ το παιδί του κλειστού, ζεστού διαμερίσματος.
Την 20ή Ιουλίου του 1974, ανυποψίαστη, μπήκε η τεατραμελής οικιογένεια Νόμπελη στο ολοκαίνουργιο λευκό FORD CORTINA με τη μαύρη οροφή και τραβήξαμε προς την Εύβοια με τελικό προορισμό την Ερέτρια.
Η διαδρομή κλασική: Κηφισιά, στροφή αριστερά για Εθνική Οδό Αθηνών-Λαμίας, Μαλακάσα, διόδια Σχηματαρίου, λίμνη Υλίκη. Από το αντίθετο ρεύμα όμως αντί για τα συνηθισμένα επιβατικά αυτοκίνητα βλέπαμε λίγα χιλιόμετρα έξω από την Αθήνα κονβόι στρατιωτικών αυτοκινήτων γεμάτων φαντάρους: Τζιπ, φορτηγά μεταφοράς προσωπικού και εξοπλισμού και κάθε είδους χακί τροχοφόρου του στρατού ξηράς. Το πλήθος των στρατιωτικών αυτοκινήτων πλήθαινε όσο απομακρυνόμαστε από την πρωτεύουσα.
Με την άφιξή μας στην Ερέτρια ήμουν πλέον βέβαιος, παρ' ότι πέντε ετών, πως κάτι κακό συνέβαινε. Στη ρεσεψιόν του ξενοδοχείου επικρατούσε αναβρασμός: Ο κόσμος όμως αντί να έρχεται, κατέβαινε με βαλίτσες από τα δωμάτια έτοιμος για αναχώρηση. Ο νεαρός ρεσεψιονίστ απόρησε που ακολουθούσαμε αντίστροφη πορεία: "Τώρα έρχεστε; Ολοι φεύγουν. Κηρύχτηκε ΓΕΝΙΚΗ ΕΠΙΣΤΡΑΤΕΥΣΗ. Δεν ήξερα τι σήμαιναν οι λέξεις. Αλλά δεν μπορύσα και να μην διακρίνω την έντονη ανησυχία στα πρόσωπα των γονιών μου. Ο πατέρας μου μόλις είχε πατήσει τα 40 και τον αφορούσε άμεσα.
Οπως είχαμε έρθει, πριν καν ξεφορτώσουμε τις βαλίτσες, ετοιμαστήκαμε για το μακρινό-τότε-ταξίδι της επιστροφής. Αλλά η κίνηση μας ανάγκασε να πηγαίνουμε πλέον σημειωτόν, αντικρίζοντας τα σκυθρωπά πρόσωπα των άλλων οδηγών. Τώρα πια, ντάλα μεσημέρι, τα ιδιωτικά και τα στρατιωτικά αυτοκίνητα κινούνταν αργά και ανακατεμένα. Το νερό που φύλαγε η μάνα μου για τον δρόμο τελείωσε και η τελευταία σταγόνα δρόσισε τα χείλη μας αρκετή απόσταση πριν δούμε τις πρώτες βιομηχανίες που φανέρωναν πως πλησιάζαμε στην Αθήνα.
Πολύ αργότερα, η μητέρα μου θα μας διηγηθεί ότι βλέποντας τη μικρή αδερφή μου κι εμένα να ζητάμε νερό απεγνωσμένα σταματήσαμε στο Αιγάλεω και χτυπήσαμε την πόρτα ενός άγνωστου σπιτιού, ζητώντας εκείνο που θα μας λύτρωνε από το μαρτύριο της δίψας. Ηταν η εποχή των απονήρευτων ανθρώπων και των ορθάνοιχτων πορτών και παραθύρων. Ηπιαμε βουλιμικά και συνεχίσαμε για το Χαλάνδρι.
Ο πατέρας μου πήγε σε προκαθορισμένο σημείο να παραδώσει το χιλιοτρακοσάρι αυτοκίνητό μας, όπως ακριβώς προβλεπόταν. Αλλά το πρωτοφανές αλαλούμ και η απουσία συγκροτημένης διοίκησης δεν του επέτρεψαν να καταταγεί.
Την επόμενη χρονιά ξαναπήγαμε στην Ερέτρια. Ολα πλέον ήταν ήρεμα. Ο Καραμανλής είχε ήδη επιστρέψει από το Παρίσι, οι πρωταίτιοι της δικτατορίας δικάζονταν, η πολιτική σταθερότητα αποκαθίστατο. Ο κόσμος στις παραλίες της Εύβοιας απολάμβανε το μπάνιο του και τα ταβερνάκια υποδέχονταν ένα μελίσσι ανακουφισμένων ανθρώπων που έπιναν το ουζάκι τους και τσιμπολόγαγαν τους απαραίτητους συνοδευτικούς μεζέδες.
Αλλά πολλά χιλιόμετρα μακριά από κει, νότια και ανατολικά της Κρήτης, μια κόκκινη σημαία με μισοφέγγαρο κυμάτιζε πλέον στα κατεχόμενα. Και η ατελείωτη περιπέτεια για τους συγγενείς των νεκρών και αγνοουμένων μόλις ξεκίναγε...
Άρης Νόμπελης
